W poszukiwaniu "Pana Siatkarza" – czyli jak zastąpić Pawła Zagumnego

Cofnijmy się najpierw do 2014 roku. Jest drugi set finału mistrzostw świata Polska – Brazylia. Siatkarze Bernardo Rezende wysoko przegrywali, ale szybko odrobili straty i mecz w katowickim Spodku zaczął przypominać ten z 2006 roku, gdy to Canarinhos kompletnie zdominowali biało-czerwonych. Wówczas wygrali w finale MŚ 3:0. Stephane Antiga nie zastanawiał się długo, zmienił Fabiana Drzyzgę wprowadzając Pawła Zagumnego, a gra Polaków odmieniła się, jak za dotknięciem magicznej różdżki. Popularny "Guma" pozostał na boisku do końca mistrzowskiego spotkania. Spotkania, które było jego ostatnim w narodowych barwach.

Wówczas stało się jasne, a przynajmniej tak nakazywała logika, że pałeczkę pierwszego rozgrywającego w kadrze przejmie Drzyzga. Siatkarz kontynuujący rodzinne tradycje – jego ojciec, Wojciech, także grał na tej pozycji – w kolejnych dwóch sezonach reprezentacyjnych nie spełnił jednak pokładanych w nim nadziei. Antiga zaczął wyżej cenić akcje Grzegorza Łomacza. Sumiennego, dokładnego, ale nie tak błyskotliwego, jak niesforny mistrz świata. W rezultacie, w najważniejszej imprezie czterolecia igrzyskach olimpijskich, to właśnie na tej pozycji zabrakło jakości. Zabrakło połączenia szaleństwa i geniuszu, jakie obecnie mają najlepsi siatkarze na tej pozycji na świecie: Bruno Rezende, Mir Saeid Marouflarkani, Simone Gianelli, Benjamin Toniutti, czy Micah Christenson.

Po igrzyskach w Rio de Janeiro, PZPS zdecydował się nie przedłużać umowy z Antigą, a to zbiegło się mniej więcej w czasie z wywiadem Drzyzgi dla "Przeglądu Sportowego", w którym bez ogródek wyraził swoje niezadowolenie ze współpracy z francuskim szkoleniowcem.

Biało-czerwoni zakończyli udział w IO na 1/4 finału, a federacja gorączkowo rozpoczęła poszukiwania nowego trenera kadry. Zdecydowano się po raz czwarty na "włoską" szkołę (po Raulu Lozano, Danielu Castellanim i Andrei Anastasim), a konkretnie na Ferdinando De Giorgiego – trzykrotnego mistrza świata, byłego wybitnego rozgrywającego. 330 występów w reprezentacji Włoch robi wrażenie, ale on jak nikt inny może zrozumieć... Drzyzgę. Dlaczego? Otóż prez większość swej kariery w Squadra Azzurra musiał godzić się z mianem tego drugiego, uznawał wyższość nie było kogo, bo genialnego Paolo Tofolego.

Po mianowaniu go selekcjonerem Polaków De Giorgi już na pierwszym spotkaniu z dziennikarzami wyznał, że będzie chciał wprowadzić nowe nazwiska do kadry. Początkowo nie zdradzał kto miałby to być, ale później, trochę sprowokowany, wyznał komu bacznie się przygląda. – Cały czas widzę, jak się rozwijają Łukasz Kozub i Marcin Komenda. W ich przypadku ważne jest umiejętne szkolenie – mówił De Giorgi.

Jak zatem wygląda polskie zaplecze na tej pozycji? Postaramy się nieco pomóc nowemu selekcjonerowi.

Prymat pierwszego

Po powrocie z IO biało-czerwoni rozjechali się do klubów, rozpoczynając żmudny okres przygotowawczy do nadchodzącego sezonu 2016/17. Drzyzga do Rzeszowa, Łomacz do Lubina. Obu nie trzeba nikomu przedstawiać. Obaj doświadczeni i ograni na międzynarodowej arenie. Rozgrywający Asseco Resovii odbudował się i na stałe zagościł w pierwszej szóstce rzeszowian. I choć wicemistrzowie Polski przeżywali w listopadzie kryzys, to teraz powoli wychodzą na prostą, a ich poczynaniami pewnie dyryguje właśnie Drzyzga. Łomacz z kolei może skupić się na sumiennej pracy na krajowym podwórku w Cuprum. Tam tylko na pojedyncze zmiany wchodzi Maciej Gorzkiewicz.

Ci stosunkowo młodzi, acz bardzo doświadczeni już siatkarze, będą bić się o miano pierwszego rozgrywającego w kadrze. Może De Giorgi, który napisał przecież książkę "Vademecum rozgrywającego", zobaczy w nich to, czego do tej pory nie widzieli inni trenerzy?

Wiecznie niespełniony

Takie miano z pewnością można przypisać Pawłowi Woickiemu. W każdym klubie, do którego przychodził, niemal zawsze musiał godzić się z rolą tego drugiego, czy to w Bełchatowie, czy też w Rzeszowie. Teraz, w wieku 33 lat, przeżywa drugą młodość w Indykpolu AZS Olsztyn, gdzie nie musi bać się o swoją pozycję. Czy jego czas w kadrze nadejdzie? Tak naprawdę nie wiadomo, ale gdy w zeszłym sezonie z kontuzją zmagał się Łomacz, to Woicki spisywał się w przyzwoicie.

Do grona niespełnionych zawodników można zaliczyć także Tomasza Kowalskiego. Gdy zaczynał swoją seniorską karierę jako młody chłopak w Asseco Resovii, wróżono mu wielką karierę. 200 cm wzrostu predestynowało go do poważnego grania, ale wtedy w 2011 roku musiał ustąpić miejsca Tichackowi i Maciejowi Dobrowolskiemu, a później tułać się po pierwszej lidze. Teraz próbuje odbudować się w ligowym średniaku z bogatą historią – AZS-ie Częstochowa.

Seniorska, brutalna rzeczywistość

Z tym problemem zderzyło się wielu młodych rozgrywających o nieprzeciętnych umiejętnościach. Z rolą drugiego rozgrywającego w PGE Skrze Bełchatów od dwóch sezonów musi godzić się Marcin Janusz. Dziś 23-letni zawodnik jest zmiennikiem Nicolasa Uriarte, ale za każdym razem, gdy wchodzi na boisko pokazuje namiastkę swoich umiejętności. Długo na swoją okazję czekał z kolei jego rówieśnik Michał Kędzierski. W Cerrad Czarnych Radom stał się pierwszoplanową postacią dopiero, gdy odszedł Lucas Kampa, najlepszy rozgrywający MŚ 2014. Reprezentantem rocznika 1994 r. jest także Nikodem Wolański. Niezwykle ekspresyjny... rezerwowy w Łuczniczce Bydgoszcz. Tam w zeszłym sezonie ustępował miejsca Brazylijczykowi Murilo Radke. Od niedawna gra w Noliko Maaseik, gdzie zaufał mu były selekcjoner Daniel Castellani. Z dobrej strony zaprezentował się w niedawnym meczu Ligi Mistrzów z Zaksą Kędzierzyn-Koźle.

Złote pokolenie

Marcin Komenda, Łukasz Kozub, Kamil Droszyński i Jan Firlej – miejmy nadzieję, że wszystkie te cztery nazwiska będziemy wymieniać jednym tchem już za parę lat, gdy okrzepną w PlusLidze lub za granicą. Wszyscy bardzo młodzi, wszyscy jeszcze bardziej perspektywiczni, a czasami bardzo niepokorni.

Tę ostatnią cechę należy przypisać Droszyńskiemu – najlepszemu rozgrywającemu mistrzostw świata kadetów 2015. Młody siatkarz odmówił przyjazdu na zgrupowanie reprezentacji Polski, za co został zawieszony na pół roku przez Wydział Dyscyplinarny PZPS, a sam wyjechał do Belgii, by grać w Lindemans Aalst. – Jest to jeden ze zdolniejszych, by nie powiedzieć najzdolniejszy młody siatkarz na tej pozycji w ostatnich latach. Ale jeśli przedkłada inną drogę do swojej kariery ponad reprezentację, to jest dla mnie szokujące – mówił kilka miesięcy temu w rozmowie ze SPORT.TVP.PL Ireneusz Mazur, były trener reprezentacji.

Wspomniani przez De Giorgiego Komenda i Kozub, to także perły polskiej siatkówki. Ten drugi godził się z mianem zmiennika Droszyńskiego, ale po jego zawieszeniu pewnie poprowadził młodzieżową kadrę to złotego medalu mistrzostw Europy. Teraz będzie jednym z głównych ogniw reprezentacji U20 Sebastiana Pawlika na przyszłorocznych mistrzostwach świata juniorów. Zarówno Komenda, jak i Kozub są pierwszymi na swej pozycji w Effectorze Kielce i MKS-ie Będzin.

A co z Firlejem? Ten występuje w Onico AZS-ie Politechnice Warszawskiej, a za mentora ma "Pana Siatkarza", Pawła Zagumnego. 20-latek korzysta z kontuzji legendy polskiej siatkówki i dyryguje grą stołecznej drużyny. I choć Piotr Gruszka nazwał go "wystawiaczem", to wiązane są z nim ogromne nadzieje, bo przecież ma zastąpić mistrza.

Przed Ferdinando De Giorgim nie lada zadanie, ale patrząc na to, w jaki sposób w Zaksie Kędzierzyn-Koźle pod jego skrzydłami rozwinął się Benjamin Toniutti, to należy mieć pewność, że Włoch i w polskich rozgrywających znajdzie, to "coś". Czy wybierze Drzyzgę, a może zaufa, komuś z "młodych wilków"? Będziemy mogli się o tym przekonać w nadchodzącym sezonie reprezentacyjnym. A w przyszłorocznych mistrzostwach Europy zobaczymy wymierne efekty jego pracy.

Pamiętajmy – z rozgrywającymi jest jak z winem: im starszy, tym lepszy.